In de Bijbel wordt de schrijnende situatie geschetst in de maatschappij van Israël en Juda tijdens de regeerperiodes van de slechte koningen. Er wordt dan veel afgoderij gepleegd met alle slechte gebruiken daarbij. Hoe kunnen we in onze cultuur afgoden herkennen? Hoe moeten we er mee omgaan?
Wat is een afgod?
Een afgod is iets buiten God waar je op vertrouwt voor je eigen welzijn.
Iets waar je je zekerheid op bouwt.
Iets waar je aan offert, zoals tijd, geld, aandacht….
Iets wat die offers ook opeist, omdat het je anders niet goed zal vergaan….
Iets wat je bij God vandaan trekt en je uiteindelijk ongelukkig maakt omdat het niet kan geven wat je ten diepste zoekt.
Een afgod leidt van God af.
Er zijn legio plaatsen in onze maatschappij waar je wordt blootgesteld aan invloeden die je van God en Zijn geboden afleiden. Vaak ongemerkt, soms heel openlijk.
Je kan dan bijvoorbeeld denken aan:
Oosterse spiritualiteit (bijv. zen), Wicca, Gamen, social media, Charly-charly, feestjes (waardoor je moet uitslapen en niet naar de kerk kunt), school: biologie/geschiedenisles (je leert om alleen op je verstand te vertrouwen en krijgt een wereldvisie voorgeschoteld), maatschappelijke kwesties (bijv. visie op seks, sexuele geaardheid, abortus, euthenasie, vluchtelingen problematiek), economie (koopzondag, werken op zondag), groepsdruk (alcohol, XTC, drugs), geweld en occultisme in games en films, …
Als voorbeeld vond ik 4 november 2015 het volgende artikeltje. Je ziet daarin dat voor sommige mensen het levensgeluk volledig lijkt af te hangen van het aantal likes dat ze ontvangen.
Essena O’Neill (18) leefde het ‘perfecte leventje’: ze is knap, lang en slank en haalde duizenden euro’s binnen met haar immens populaire Instagramaccount. Van de één op de andere dag stopte ze met social media. “Het maakt je kapot. Het is nep.”
Essena die cocktails drinkt op het strand. Essena die in een sexy sportpakje poseert na het joggen. Essena die zielsgelukkig poseert in een witte jurk.
Allemaal nep, zegt de Australische blondine nu, drie jaar later. Op haar Instagramaccount had ze als 15-jarige al een half miljoen volgers, haar filmpjes op YouTube werden honderdduizenden keren bekeken. Ze harkte zó 400 dollar binnen met poseren in een jurkje. En ze ontving zelfs aanbiedingen om voor 2000 dollar een kledingstuk te dragen op één foto.
Droomleven
“In de ogen van heel veel mensen had ik het gemaakt”, zegt ze nu, in een zelfgemaakte video. “Ik leefde het droomleventje. De grootste wereldmerken wilden mij, ik had een contract bij een van de grootste agencies in Australië. Iedereen wilde mij sponsoren, ik vloog de wereld over.”
Niks te klagen, toch, zou je denken? Maar Essena leefde van like naar like. Was eenzaam. Voelde zich alleen gewaardeerd als ze genoeg views kreeg. “Ik deed alles voor volgers, likes. Uren was ik bezig met een shoot voor één foto op Instagram. Ik voelde me zo ellendig.”
‘Nep!’
Essena rekent af met het ‘neppe wereldje’ van social media. “Alles hebben op social media zegt echt niets over je echte leven.” Essena verwijderde haar Facebook, Tumblr en YouTube.
Haar Instagram verwijderde ze niet. Daar deed ze iets opvallends mee: ze voorzag haar ‘droomfoto’s’ van waarheidsgetrouwe bijschriften. Zo schreef Essena bij een foto van zichzelf in hardloopoutfit: “We zouden gaan joggen, maar het regende, dus we deden het niet. Ik postte deze foto om te suggereren dat we het wél hadden gedaan.” Of die foto bij het zwembad, waar Essena in bikini ligt. “Zie je hoe ik mijn buik in houd en mijn borsten vooruit steek?”
Ook startte Essena een website. Zonder bikini-, cocktail-, en sportkiekjes, maar met video’s waarin ze haar boodschap verkondigt. “Laat dit een wake-upcall zijn voor mijn volgers. Social media is niet het echte leven. Kijk om je heen; dát is het echte leven.”
Wat kan je doen tegen zo’n stortvloed aan invloeden die je wegtrekken bij God en Zijn geboden?! De maatschappij lijkt niet meer te keren! De moed zou je in de schoenen zakken. Maar weet dan dat Daniël zich in Babel in eenzelfde situatie bevond. En de profeet Elia ervoer dit ook, een kleine 3000 jaar geleden. (1 kon 19 vers 9 -18).
Elia is op dat moment volkomen moedeloos en ziet het niet meer zitten. Hij zegt: “Ik heb mij zeer voor U, God, ingezet. De Israëlieten hebben immers Uw verbond verlaten, Uw altaren omvergehaald en Uw profeten met het zwaard gedood. Ik ben alleen overgebleven, en zij staan mij naar het leven om het mij te benemen.”
Daarop wordt de moedeloze Elia enorm bemoedigd door God. God neemt hem apart en laat hem Zijn aanwezigheid horen en ervaren. God luistert naar Elia’s verhaal in de stilte. Maar daarna stuurt God hem weer terug. God geeft hem een nieuwe opdracht. Elia is nog niet klaar. En God belooft: Ik zal er met jou 7000 overlaten in Israël die niet voor de afgoden knielen. Je bent niet alleen.
God begrijpt onze verzuchting maar vraagt ons wel om door te gaan in Zijn kracht. Hij geeft Zelf ook niet op.